باوجود پیشرفت‌هایی که این روزها در علم دندانپزشکی شاهد هستیم، سؤالی که همواره ذهن‌ها را به خود مشغول می‌کند این است که آیا روش‌های نوین واقعاً مؤثرتر از روش‌های سنتی که سال‌ها در خدمت علم دندانپزشکی بودند عمل می‌کنند؟ برای مثال امروز در اکثر کلینیک‌های دندانپزشکی می‌بینیم که قالبگیری دیجیتال جایگزین قالبگیری سنتی شده است که سال‌ها توسط دندانپزشکان مورداستفاده بود. اما مهم‌ترین دلایل جایگزین‌کردن قالبگیری دیجیتال به‌جای قالبگیری سنتی چه بود؟ درک تفاوت‌ها و مزایا و معایب هرکدام از این روش‌ها می‌تواند به ما در رسیدن به پاسخ این سؤال کمک کند. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا به این سؤال جواب دهیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- معایب روش قالبگیری سنتی دندان چه بود؟
- قالبگیری کامپیوتری دندان چیست؟
- مزایای قالبگیری دیجیتال دندان چیست؟
- مراحل و نحوه انجام قالبگیری دیجیتال
معایب روش قالبگیری سنتی دندان چه بود؟
قالبگیری از دندان برای بیماران فرایند ناخوشایندی است. باوجود اینکه در قالبگیری از آمپول استفاده نشده و دردی هم وجود ندارد، اما بیمار باید چندین دقیقه درحالی‌که دندان‌ها با گیره نگه داشته شده‌اند و ماده آلژینات به کار گرفته می‌شود، صبر کند. افرادی که رفلکس فک قوی‌تری دارند و همچنین افراد مبتلا به اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، ممکن است در طول این فرایند بیش از دیگران تقلا کنند.
اگرچه ماده قالبگیری ممکن است طعم خیلی قوی نداشته باشد، اما برای برخی بیماران غیرقابل‌تحمل بوده و منجر به بالا آوردن یا بستن دهانشان می‌شد. باوجود همه این‌ها، ماده آلژینات سال‌ها به‌عنوان یک ماده مناسب برای قالبگیری سنتی از دندان استفاده می‌شد.
قالبگیری کامپیوتری دندان چیست؟
فرق قالبگیری دیجیتال با سنتی این است که در روش جدید، دیگر نیاز به استفاده از خمیر قالبگیری روی دندان بیمار وجود ندارد. قالبگیری دیجیتال دندان راه‌حل نوینی است که مشکلات ناشی از قالبگیری سنتی و ماده به‌کاررفته در فرایند آن را (که در بخش قبل به آن‌ها اشاره شد) ندارد؛ در نتیجه، هم بیمار و هم دندانپزشک می‌توانند از مزایای قالبگیری دیجیتال جایگزین قالبگیری سنتی بهره‌مند شوند. در حال حاضر دو نوع مختلف قالبگیری کامپیوتری دندان وجود دارد که متخصصان دندانپزشک از آن‌ها استفاده می‌کنند:
- قالبگیری دیجیتالی با عکس
- قالبگیری دیجیتالی با ویدئو
تصاویر مدنظر را می‌توان با اسکن دیجیتالی یا لیزر دریافت کرد. اسکن لیزری دندان ایمن و کارآمد است. در این روش از نور متمرکز لیزر برای دریافت تصاویری از جزئیات دندان و لثه‌های بیمار استفاده می‌شود. تصویربرداری دیجیتالی دندان نیز ایمن و کارآمد است؛ اما ممکن است نیاز به استفاده از پودر حاجب جهت تصویربرداری دقیق‌تر از دهان وجود داشته باشد.
مزایای قالبگیری دیجیتال دندان چیست؟
مهم‌ترین مزیت قالبگیری دیجیتال آن است که کارایی و دقت دندانپزشک را در فرایند قالبگیری دندان بالا می‌برد. این یعنی سرعت درمان بیمار بالا رفته و ممکن است روند درمان حتی در یک روز به اتمام برسد. کاهش تعداد دفعات مراجعه بیمار به کلینیک و به‌طورکلی افزایش میزان رضایت بیماران از جمله مزایای مهم این روش است. ازآنجا که خیلی از بیماران از نشستن روی تخت دندانپزشکی هراس دارند، می‌توان گفت این روش نقش مهمی را در افزایش رضایت بیماران و استقبال آن‌ها از فرایندهای زیبایی دهان و دندان داشته است.
از جمله سایر مزایای مهم قالبگیری دیجیتال نسبت به سنتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش کیفیت قالب و تناسب بیشتر با دندان‌ها
- عدم به‌وجودآمدن حالت تهوع در بیمار
- تجربه خوشایندتر برای بیمار (به‌خصوص افرادی که از دندانپزشکی هراس دارند.)
- کاهش خطاهای احتمالی در قالبگیری سنتی
- کاهش زمان تصویربرداری از دهان به چند دقیقه
- حفظ محیط‌زیست به علت حذف پلاستیک و موادی که در قالبگیری سنتی استفاده می‌شوند.
- کاهش زمان انتظار بیمار
مراحل و نحوه انجام قالبگیری دیجیتال
در ادامه مقاله قالبگیری دیجیتال جایگزین قالبگیری سنتی، قالبگیری دیجیتال توسط یک سری عکس یا ویدئو انجام می‌شود. هر دو روش برای قالبگیری کارا هستند و تصاویر کوچک متعددی را از دهان دریافت کرده و به هم می‌چسبانند. این تصاویر بلافاصله وارد نرم‌افزار مخصوص قالبگیری می‌شوند تا نقشه دقیقی از ناحیه داخلی دهان را شکل دهند.
مراحل قالبگیری دیجیتال
ابتدا دندانپزشک دندان‌ها را از هرگونه ماده اضافی نظیر آب دهان یا خون پاک می‌کند. سپس ماده حاجب تیتانیوم دی‌اکسید را روی دندان‌ها قرار می‌دهد. پس از این مرحله، دندانپزشک به کمک میله مخصوص داخل دهانی، از ناحیه داخلی دهان و دندان‌های بیمار عکس‌برداری می‌کند. این مرحله بسته به تعداد دندان‌هایی که نیاز به عکس‌برداری دارند از ۳۰ ثانیه تا ۲ دقیقه به طول می‌انجامد.
نرم‌افزار قالبگیری تصاویر یا ویدئوها را در عرض چند ثانیه به هم متصل کرده و تصویر قالبگیری نهایی روی مانیتور نمایش داده می‌شود. دندانپزشک تصویر را بازبینی می‌کند تا دقت آن را بسنجد. پس از این مرحله مشخصات موردنیاز روی تصاویر ثبت شده و برای آزمایشگاه ارسال می‌شود تا موارد موردنیاز بیمار ساخته شوند.
سخن پایانی درباره قالبگیری دیجیتال جایگزین قالبگیری سنتی
در این مقاله به بررسی قالبگیری دیجیتال و سنتی دندان و مهم‌ترین مزایای قالبگیری دیجیتال دندان پرداختیم. همچنین به‌صورت خلاصه مراحل انجام قالبگیری کامپیوتری را بررسی کردیم. از جمله مهم‌ترین دلایل جایگزین‌کردن قالبگیری دیجیتال به‌جای قالبگیری سنتی می‌توان به ناخوشایند بودن طعم ماده مورد استفاده در قالبگیری سنتی برای بیمار، طولانی بودن فرایند قالبگیری و ایجاد مشکل برای بیمارانی که از دندانپزشکی می‌ترسند اشاره کرد.
