کراس بایت دندانی چیست و چگونه درمان می شود؟
مشکلاتی که برای دندان به وجود می‌آیند، تأثیرات زیادی بر زیبایی ظاهری فرد و همچنین اعتمادبه‌نفس او دارند. یکی از مشکلاتی که بروز آن باعث تأثیرات منفی بر چهره می‌شود، کراس بایت است. شاید این سؤال برایتان به وجود بیاید که کراس بایت چیست؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که کراس بایت نوعی ناهنجاری در فک است که باعث می‌شود دندان‌های فک بالا مطابق و هم‌راستا با دندان‌های فک پایین نباشند.
___________________________________________________________________
مطالعه بیشتر: علت ترشح زیاد بزاق
___________________________________________________________________
انواع کراس بایت
کراس بایت دندانی به شکل‌های مختلفی ظاهر می‌شود و همچنین دندان‌های متفاوتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کراس بایت قدامی
دندان‌های قدامی درواقع همان دندان‌هایی هستند که در قسمت جلویی دهان (4 عدد بالا و 4 عدد پایین) قرار دارند و برای گاز گرفتن مورداستفاده قرار می‌گیرند. در حالت عادی دندان‌های قدامی فک بالا، حدود 2 میلی‌متر جلوتر از دندان‌های قدامی فک پایین هستند. زمانی که دندان‌های قدامی فک پایین جلوتر از فک بالا قرار داشته باشند، فرد کراس بایت قدامی دارد.
کراس بایت خلفی
دندان‌های خلفی همان دندان‌های ردیف عقب هستند که با نام دندان آسیاب شناخته می‌شوند. دقیقاً مشابه کراس بایت خلفی، زمانی که دندان‌های خلفی فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا باشند، فرد به کراس بایت خلفی مبتلاست.
کراس بایت باکال و زبانی
کراس باکال که با نام کراس بایت گونه‌ای هم شناخته می‌شود، وضعیتی است که دندان‌های فک بالا به سمت گونه کشیده می‌شود. حال شاید بپرسید که نوع زبانی یا لینگوال کراس بایت چیست؟ در این حالت نیز دندان‌های فک بالا به سمت داخل و زبان‌ها کشیده می‌شود.
کراس بایت دو طرفه و یک طرفه
کراس بایت باکال یا گونه‌ای به دو شکل مختلف نمایان می‌شود. در حالت اول ممکن است تنها یک سمت فک دچار این مشکل باشد که به آن کراس بایت یک‌طرفه می‌گویند. چنانچه این مشکل در هر دو طرف فک‌ها وجود داشته باشد، به آن کراس بایت دوطرفه گفته می‌شود.
کراس بایت تک دندان و سگمنتال
اختلال کراس بایت تک دندان مربوط به زمانی است که تنها یک دندان، حالت طبیعی ندارد و از فک بیرون می‌زند. این اختلال معمولاً برای دندان‌های نیش و قدامی رخ می‌دهد. از طرف دیگر کراس بایت سگمنتال مربوط به زمانی است که چند دندان فک بالا وضعیت درستی نسبت به فک پایین ندارند.
عوارض کراس بایت
شاید در نگاه اول به نظر برسد که کراس بایت تنها یک مشکل ظاهری است؛ اما این اختلال، مشکلاتی را برای فرد ایجاد می‌کند. اگر بپرسید مهم‌ترین عوارض کراس بایت چیست؟ باید بگوییم که ایجاد مشکل هنگام جویدن، از بین رفتن مینای دندان در اثر سایش روی‌هم، افزایش فشار به عضلات صورت، ایجاد احساس سردرد شدید، تمیز نشدن درست دندان‌ها و افزایش احتمال پوسیدگی آن‌ها از مهم‌ترین عوارض این اختلال هستند.
علت به وجود آمدن کراس بایت
عوامل مختلفی در ایجاد کراس بایت نقش دارند؛ اما علل اصلی کراس بایت به شرح زیر است:
ژنتیک
یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد کراس بایت، ژنتیک است. زمانی که والدین به این مشکل دچار باشند، احتمال ابتلای فرزند آن‌ها به این مشکل نیز افزایش پیدا می‌کند.
تنفس دهانی
اگر فردی برای مدت طولانی از طریق دهان تنفس داشته باشد، به‌صورت غیرمستقیم باعث بروز کراس دندانی خواهد شد.
تاخیر در رشد دندان های دائمی
تأخیر در افتادن دندان شیری و همچنین تأخیر در رشد دندان‌های دائمی باعث می‌شود که کراس بایت ایجاد شود. زمانی که دندان شیری نیفتاده باشد و دندان دائمی شروع به رشد کند نیز به‌احتمال زیاد دندان‌های فرد نامرتب شده و کراس بایت ایجاد می‌شود.
مکیدن انگشت
استفاده طولانی‌مدت از پستانک و همچنین مکیدن انگشت باعث می‌شود که ناهنجاری‌هایی در حالت فک به وجود آمده و فرم دندان تغییر کند.
عادات دوران کودکی
شاید این سؤال در ذهن شما ایجاد شود که ارتباط عادت‌های دوران کودکی با کراس بایت چیست؟! در این خصوص باید گفت کودکانی که در سن رشد هستند، اگر عادت‌های غلطی داشته باشند می‌توانند به‌راحتی جهت رشد استخوان‌های فک را تغییر دهند و باعث ایجاد کراس بایت شوند.
روش های درمان کراس بایت
درمان کراس بایت از روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. روش درمانی دقیق، بر اساس سن فرد و همچنین شدت انحراف دندان تعیین می‌شود. به‌طور مثال زمانی که فرد در سن پایین قرار دارد و هنوز روند رشد او تکمیل نشده است، می‌توان از دستگاه‌های ارتودنسی متحرک استفاده کرد. در سنین بالاتر (معمولاً بالای 12 سال) نیز می‌توان از ارتودنسی ثابت استفاده کرد و یا از طریق ارتوسرجری اقدام کرد. ارتوسرجری روشی ترکیبی از ارتودنسی و جراحی فک است.
سن اصلاح کراس بایت
با توجه به درمان‌هایی که برای مشکلات کراس بایت وجود دارد، می‌توان فهمید که سنین پایین‌تر، بهترین زمان برای درمان محسوب می‌شوند. در سنین زیر 12 سال استخوان‌های فک و همچنین دندان‌های فرد در حال رشد هستند و می‌توان به‌راحتی آن‌ها را کنترل و درمان کرد. هر چه قدر سن بالاتر برود، درمان سخت‌تر خواهد شد. درنهایت نیز اگر از سن رشد فرد گذشته باشد یا به‌اصطلاح فرایند رشد او متوقف شده باشد، باید برای جراحی اقدام کند که پیچیدگی و حتی هزینه بیشتری نسبت به ارتودنسی خواهد داشت.
نحوه تشخیص کراس بایت
اصلی‌ترین روش تشخیص کراس بایت با توجه به‌ظاهر دندان انجام می‌شود. تنها کافی است که دندانهایتان را روی‌هم قرار دهید و ناهنجاری‌هایی که ایجاد می‌شود را بررسی کنید. دندان‌های پشتی را روی‌هم قرار دهید و دندان‌های جلویی را زیر نظر بگیرید و برعکس این روش را نیز امتحان کنید تا دندان‌های پشتی را در نظر بگیرید. اگر احساس کردید که ناهنجاری در دندان شما وجود دارد، می‌توانید به یک ارتودنتیست مراجعه کنید تا دقیق‌تر شما را معاینه کند.
نحوه درمان کراس بایت
در روش‌های درمانی که برای کراس دندانی وجود دارد، پزشک با استفاده از ابزار کمکی (ارتودنسی متحرک یا ثابت) کمک می‌کند تا نحوه قرار گرفتن و رشد دندان‌ها اصلاح شود و به شکل صحیحی در کنار هم قرار بگیرند. درواقع این کار باعث می‌شود که از انحراف بیشتر دندان جلوگیری شده و درنهایت نیز باعث جهت‌گیری صحیح دندان‌ها می‌شود.
اگر کراس بایت را درمان نکنیم چه اتفاقی می افتد؟
در پاسخ به این سؤال که عوارض درمان نکردن کراس بایت چیست، باید گفت که کراس دندانی به‌مرورزمان باعث می‌شود که فشار زیادی به دندان‌های شما وارد شده و دچار فرسودگی شوند. بدین ترتیب سلامت دندان‌های شما از بین خواهد رفت. همچنین ممکن است در سن رشد، به حدی انحراف دندان زیاد شود که باعث ایجاد درد در دهان شما شود. بدین ترتیب درنهایت مجبور می‌شوید که دندان خود را بکشید.
برای درمان کراس بایت به کدام کلینیک مراجعه کنم؟
اگر به دنبال مرجعی معتبر با دستگاه‌های پیشرفته و متخصصانی ماهر و باتجربه می‌گردید، می‌توانید به کلینیک آریل اعتماد کنید. روش‌های درمانی و تجهیزات این کلینیک به‌روز هستند و متخصصان ارتودنتیست به شما کمک می‌کنند تا در کمترین زمان ممکن، به ساده‌ترین شکل و با هزینه‌ای مناسب کراس بایت را درمان کرده و به نتیجه دلخواه خود برسید.
